Heb jij voldoende zin(k)?

ZInk is een mineraal dat we nodig hebben oftewel een essentieel mineraal. 

Alle cellen in ons lichaam hebben zink nodig (voor bijvoorbeeld energieproductie, celdeling en celdifferentiatie) en naar schatting 10% van alle lichaamseiwitten hebben bindingsplaatsen voor zink (veelal voor stabilisering van de eiwitstructuur). Zink is essentieel voor de activiteit van meer dan 300 (metallo)enzymen (die uiteenlopende biochemische reacties katalyseren) en meer dan 2000 transcriptiefactoren (zogenaamde zinkvingereiwitten, die de genexpressie reguleren). Ook is zink betrokken bij de communicatie tussen cellen (intercellulaire signalering) en de signaaloverdracht in cellen (intracellulaire signalering). In de hersenen speelt zink een rol bij de zenuwprikkeloverdracht en neuronale plasticiteit (het vermogen van hersenweefsel zich te herstellen en herstructuren). Daarnaast hebben zinkionen directe antimicrobiële activiteit.

Een goede zinkstatus is onder meer belangrijk voor groei en ontwikkeling, hersenfunctie (cognitie, gedrag, stemming), immuunsysteem, antioxidantsysteem, stofwisseling van eiwitten, koolhydraten en vetten, wondheling en weefselvernieuwing, botstofwisseling, (exocriene, endocriene) pancreasfunctie, hartfunctie, schildklierfunctie, vruchtbaarheid, bloedstolling, darmbarrièrefunctie en zintuigfunctie (zien, ruiken, proeven).

Door het ontbreken van zinkreserves kan een te lage zinkinname met de voeding al binnen enkele weken leiden tot (reversibele) gezondheidsproblemen zoals vermoeidheid, huiduitslag, een verhoogde infectiegevoeligheid en groeivertraging.

Ons voedsel bevat ook zink, deze kun je onder andere terug vinden in: Vlees, gevogelte, zeevoedsel, zuivel, (ongeraffineerde) granen, bonen, noten en zaden. Met name eiwitrijke voedingsmiddelen (van dierlijke herkomst) bevatten veel zink.

Teken van een mogelijk zink te kort zijn:

Huidaandoeningen, verminderde reuk- en smaakzin, gebrek aan eetlust, vertraagde groei en ontwikkeling bij kinderen, verminderde weerstand, diarree, alopecia, ontstoken tong, nageldystrofie, trage wondheling, vermoeidheid, emotionele en mentale problemen, depressie, impotentie, verminderde vruchtbaarheid, dermatitis, nachtblindheid, bloedarmoede. Een zinktekort vergroot de kans op hart- en vaatziekten en (leeftijdsgerelateerde) maculadegeneratie. 
 

Wanneer gebruik je nano zink en wanneer nano zink en koper?

In principe:

Bij een zinktekort start je met nano zink, en na 1 à 2 maanden stap je over op de nano zink en koper.

Het koper element, waar nano zink en koper van gemaakt wordt.

Uitleg:

Zink en koper werken op een aantal vlakken met elkaar samen: bestrijden van bacteriën en virus­sen, behoud van een gezonde huid en glanzend, gepigmenteerd haar, sterke nagels, gewrichten en botten, gunstige cholesterolwaardes en goede cognitieve functies.

Qua opname zijn ze elkaars antagonisten. Je zou kunnen zeggen dat het rivalen zijn in de strijd voor opname in de bloedbaan. Koper en zink gebruiken namelijk dezelfde receptoren in het lichaam voor opname. Van zink is tienmaal zoveel nodig als van koper. In combinatie met de huidige levensstijl zal er daarom sneller een zinktekort optreden dan een kopertekort. Omdat koper dan geen rivaal meer heeft, kan er een relatief koperoverschot ontstaan.

Het zink element, waar nano zink van gemaakt wordt.

Bij een zinktekort met een relatief koperoverschot start je dus met nano zink. Nadat er weer balans is gekomen, na 1 à 2 maanden, stap je over op de nano zink met koper. Omdat er tienmaal zoveel zink nodig is, is de nano zink en koper samengesteld in die exacte verhouding van zink en koper: 10:1. In theorie kan er ook een kopertekort met zinkoverschot zijn, maar dit wordt vrijwel niet gezien.

Nano zink is eerste keuze:

• Bij een geconstateerd of vermoedelijk zinktekort.
• Bij een geconstateerd koperoverschot.
• Bij een psychische aandoeningen. Met name depressie, autisme, ADHD en schizofrenie. Altijd starten met nano zink, na 2 à 3 maanden overstappen op nano zink met koper.*
• Bij gebruik van een koperspiraal als anticonceptie.
• Bij oogklachten (innemen en in de ogen sprayen).
• Wanneer je een nano zinkspray wilt navullen, voor bv. huiduitslag of droge ogen.
• Bij de ziekte van Wilson (koperstapeling).

* Een disbalans tussen zink en koper wordt in verband gebracht met diverse psychische

aandoeningen, zoals autisme, alzheimer, postpartum en andere vormen van depressie, ADHD

en schizofrenie. Voor een optimale status van diverse neurotransmitters, zoals GABA,

dopamine en norepinefrine, is deze balans cruciaal. Bij bovengenoemde aandoeningen is

zink essentiële suppletie, maar is koper ongewenst, totdat de balans hersteld is. Daarna

mag overgegaan worden op de nano zink en koper.

Nano zink en koper is eerste keuze:

• Als zink langer dan 2 maanden gebruikt wordt, óók als mensen supplementen nemen met zink, waar geen koper bij aanwezig is.
• Bij frequent gebruik van vitamine C in doseringen boven de 1500mg.
• Bij versterking van bindweefsel en botten.
• Voor het behouden van sterk, glanzend en gepigmenteerd haar en tegengaan van grijs haar.

Nano zink en nano zink en koper:

• Bij darm- en immuniteitsverstoringen als PDS, de ziekte van Crohn en leaky gut syndroom.
• Versterkt het afweersysteem bij infecties, ontstekingen en auto-immuunaandoeningen.
• Bij griep en verkoudheid.
• Stimuleert groei en spieropbouw.
• Voor sterk bindweefsel en gezonde botten.
• Voor behoud van sterk, glanzend en gepigmenteerd haar.
• Bij huidklachten en huidbeschadigingen.
• Bij keelpijn en heesheid.
• Voor libido en vruchtbaarheid.
• Bij oogklachten.
• Voor een gezonde prostaat.
• Bevordert het mentale welzijn, focus, geheugen en oplossingsgericht denken.
• Ter aanvulling van een vegetarisch/veganistisch dieet.
• Bij witte vlekjes en strepen op nagels.
• Bij verminderd reuk- en smaakvermogen.
• Bij zwangerschap.

Wat is nano zink en nano zink en koper?

Nano zink en nano zink en koper zijn beiden een zinksupplement, bestaande uit de kleinst mogelijke pure ofwel elementaire deeltjes (elementair betekent niet gebonden aan een andere stof) zink en zink met koper. De deeltjes zijn opgelost in gezuiverd en gevitaliseerd water. De kleine zink- en koperdeeltjes worden in de mond binnen één minuut opgenomen en hoeven het maagdarmstelsel niet door. Daarom heeft nano zink en nano zink koper geen nadelige werking op de darmflora en werkt het sneller dan iedere andere vorm van zink. Bovendien kun je nano zink en nano zink en koper ook uitwendig aanbrengen, omdat de huid de kleine deeltjes volledig absorbeert. Nano zink en nano zink en koper zijn vrij van hulpstoffen en dus 100% zuiver.

Indicaties voor gebruik:

Vlekjes op de nagels kunnen duiden op een zinktekort.

Meer over zink en koper
Zink is sinds 1963 officieel erkend als essentieel mineraal. Ons lichaam bevat er zo’n 2 tot 4mg van. Zink is, net als magnesium, essentieel voor élke cel in ons lichaam.

Een ernstig zinktekort komt niet zo snel voor. Echter, een mild zinktekort komt geregeld voor en vergroot de vatbaarheid voor infectieziekten en verzwakt ons immuunsysteem. Het immuunsysteem is afhankelijk van zink voor de opbouw en activatie van de diverse witte bloedcellen, waaronder interferonen (IFN).

Interferonen zijn natuurlijke eiwitten (glycoproteïnen) die in de cellen van het immuunsysteem worden afgescheiden na contact met virussen, bacteriën of schimmels. Ze spelen een belangrijke rol bij de werking van het immuunsysteem. Een (mild) zinktekort draagt daarom bij aan chronische ziektes, een verzwakt immuunsysteem en het ontwikkelen van kankercellen. Zink is ook in belangrijke mate betrokken bij de productie van energie, celdeling en celdifferentiatie (= proces, waarbij cellen steeds meer gaan verschillen in vorm en functie). Dit is nodig voor groei, opbouw, herstel en (wond)genezing van spieren en weefsels. Ook de groei en ontwikkeling van het (ongeboren) kind en (jong) volwassenen leunt op de zinkstatus.

Lichaamscellen zijn voor hun functie afhankelijk van enzymen: noodzakelijke eiwitten om chemische reacties mogelijk te maken, ook wel katalysatoren genoemd. Enzymen zijn op hun beurt vaak weer afhankelijk van co-enzymen. Zink, in ionische vorm, is een co-enzym, voor meer dan 300 metallo-enzymen (metaal – of mineraalafhankelijke enzymen). Een voorbeeld van een belangrijk enzym dat afhankelijk is van zink, is delta-6-desaturase. Dit enzym is nodig voor de synthese (vorming) en omzetting van vetzuren zoals de omzetting van ALA naar EPA en van EPA naar DHA. Vetzuren zijn essentieel voor de stabiliteit en functie van onze celmembranen, hormoonbalans en regulatie van ontstekingsfactoren.

(Andere metalen als magnesium, ijzer en koper zijn in ionische vorm ook co-enzymen voor de desbetreffende metallo-enzymen.)

Verder hebben zinkionen (net als koper- en zilverionen) directe antimicrobiële en antivirale activiteit.

Koper zorgt er mede voor dat ijzer wordt vastgelegd in het hemoglobine en speelt zodoende een rol bij de ijzerstofwisseling en het zuurstoftransport in het lichaam. Koper is betrokken bij de synthese van melanine, wat zorgt voor pigmentatie van huid en haar en gaat hiermee vergrijzing en pigmentvlekken tegen.

De synthese en crosslinking van collageen en elastine zijn o.m. afhankelijk van koper en belangrijk voor de stevigheid en elasticiteit van huid en bindweefsel. Koper draagt hiermee bij aan een jeugdige huid en gezonde organen zoals longen, hart en bloedvaten.

Ook voor de groei en ontwikkeling van botten en weefsels, nieuwvorming van bloedvaten, en synthese van hormonen en neurotransmitters zijn zowel zink als koper van belang.

Een optimale koperstatus bevordert het psychische en mentale welzijn en een optimale energievoorziening van ons lichaam.

Hoewel bij mensen een ernstig kopergebrek niet vaak voorkomt, zijn milde kopertekorten niet zeldzaam. Bij landbouwhuisdieren (dieren gehouden voor vlees, melk, wol, etc.) is een kopertekort wereldwijd zelfs de belangrijkste tekortkoming.

Het belang van koper voor dieren en mensen is al bijna een eeuw bekend. Het menselijk lichaam bevat zo’n 100mg ervan, hoewel metingen schaars zijn. Koper komt voornamelijk voor in de hersenen, nieren, lever en hart: circa 3 tot 5mcg/gr. Koper is een cofactor voor cytochroom-c-oxidase, het enzym in de laatste fase van de elektronentransportketen; het energieproces in de mitochondriën. Koper is dus een essentieel element voor onze energiehuishouding.

Botten en spieren bevatten maar liefst 50% van de totale hoeveelheid koper.

Het mineraal is als cofactor van diverse co-enzymen en metalloproteïnen ook van belang voor de antioxidantverdediging en de controle van ontstekingen en allergieën.

In de strijd tegen ziektekiemen is koper de laatste jaren in beeld gekomen. Een metaal waarvan de kiemdodende werking – opvallend genoeg – in de oudheid al bekend was. Zo beschrijft een Egyptische tekst op een papyrusrol, daterend van tussen 2600 en 2200 voor Christus, hoe koper kan worden gebruikt voor de ontsmetting van wonden en het steriliseren van water.

Ook Grieken, Romeinen, Azteken en andere oude beschavingen kenden de antimicrobiële eigenschappen van koper. Ze gebruikten het, vermalen tot poeder, tegen huidaandoeningen. Ook blijkt uit archeologische vondsten uit Pompeï en Herculaneum dat Italiaanse artsen in de eerste eeuw instrumenten van koper en brons gebruikten.

Ook blijkt uit archeologische vondsten uit Pompeï en Herculaneum dat Italiaanse artsen in de eerste eeuw instrumenten van koper en brons gebruikten.

Nu antibiotica-resistentie steeds meer slachtoffers eist, komt koper, net als zilver, weer in beeld vanwege zijn bacteriedodende eigenschappen, o.a. tegen MRSA.

Zink en koper voor het immuunsysteem en de weerstand
Zowel zink als koper bevorderen een goed werkend immuunsysteem en beiden bescher­men cellen tegen oxidatieve schade en veroudering. Een zinktekort blijkt verstoringen te geven in de transcriptie (het kopieren van DNA naar mRNA) van bepaalde interleukinen, waardoor chronische ontstekingen kunnen ontstaan.

Interleukinen behoren tot de groep cytokinen: eiwitten die betrokken zijn bij de afweer en immuunrespons. Ze zijn voor hun functie afhankelijk van zink en nodig om koorts, infec­ties, allergieën en ontstekingsprocessen te reguleren. Interferonen (INF) behoren ook tot de cytokinen. Interferonen interfereren met de virale replicatie. Er komen ongeveer 20 verschil­lende soorten interferonen voor in het menselijk lichaam. Deze verschillende soorten inter­feronen zijn belangrijke wapens om acute en chronische infecties van bacteriën en virussen te bestrijden. Zo laat een studie zien dat zink de werking van het humane IFN-a (interferon alpha), met een factor 10 vergroot.

Ook andere onderdelen van het immuunsysteem, zoals macrofagen, T-cellen, B-cellen en granulocyten, zijn voor hun functioneren afhankelijk van zink. Zink heeft dus een grote invloed op het immuunsysteem bij het bestrijden van ontstekingen en infecties, zowel viraal, bacterieel als hormonaal van aard. Zinkionen hebben ook zelf directe antivirale en antibacteriële eigenschappen. Nano zink werkt dus sneller omdat het direct ionen los kan laten. Zink remt zowel de infectie van viruscellen als de replicatie (ofwel groei) van virussen. Uit studies blijkt dat zink de duur en ernst van een verkoudheid significant vermin­dert wanneer binnen 24 uur na de eerste symptomen zink wordt toegediend in 4 maal de normale dagdosering. Ook blijkt dat preventief zinkgebruik bij kinderen de kans op verkoud­heid verlaagt met 36% en ziekteverzuim en antibioticagebruik terugdringt. Vloeibare zink­supplementen blijken hierbij het beste te werken, waarschijnlijk doordat de zinkionen direct worden opgenomen in het slijmvlies. Daarbij geeft nano zink geen klachten als misselijkheid en een vieze smaak in de mond, zoals (zuig)tabletten dat wel vaak doen.

Koperionen hebben tevens directe antimicrobiële en antivirale activiteit. Zo sterk dat de meeste bacteriën en virussen op koperen kranen, deurposten, etc. (die ionen afgeven), binnen af­zienbare tijd afsterven. Zelfs de ziekenhuisbacterie MRSA overleeft het slechts zeer kort op een koperen deurklink, terwijl een roestvrijstalen deurklink de MRSA-bacterie zo’n 6 maanden overlevingskans biedt. Koper biedt veel bescherming tegen zowel bacteriële als virale infecties.

Zink en koper voor huid, haar en bindweefsel
Zowel zink als koper zijn van belang voor een gezonde huid. Waar zink vooral de productie en opname van collageen bevordert, draagt koper vooral bij aan de veerkracht van de huid.

Waar zink de vernieuwing van bindweefsel (cellen) stimuleert, zorgt koper voor souplesse waardoor het de gezondheid van de organen bevordert en de huid jeugdig houdt. Bij huidirritaties kunnen zink en koper ook, wanneer  direct aangebracht op de huid, de huid helpen herstellen.

Zink is nodig voor gezond, sterk, glanzend haar, en koper voor het behoud van de pigmentatie daarvan. Zink is nodig voor een sterke huid en vernieuwing van cellen. Koper zorgt voor een goede pigmentatie en gaat pigmentvlekken en vitiligo tegen.

Zink en DNA
De hele dag door worden cellen opgebouwd en afgebroken voor vernieuwing en juist functioneren van alle weefsels, zoals huid, organen, spieren en botten. Om dit goed te laten verlopen, moeten vanuit het DNA de instructies hiervoor op de juiste manier overgedragen worden. Transcriptiefactoren (“overschrijfeiwitten”) kopiëren erfelijke informatie vanuit het DNA naar mRNA, dat vervolgens deze informatie naar de ribosomen in de cel brengt. Daar worden peptiden (bouwstenen voor eiwitten) gemaakt, die met de informatie van het DNA in de juiste volgorde geplaatst worden om de juiste eiwitten aan te maken (genexpressie).

Zowel DNA als transcriptiefactoren zijn zinkafhankelijk. Bij een zinktekort raken functies verstoord en worden verkeerde instructies afgegeven. In het beste geval sterft de cel af, in het slechtste geval begint de cel zich ongeremd te delen tot een kankergezwel.

DNA-schade kan gelukkig hersteld worden, maar bij tekorten aan voedingsstoffen en door veroudering, blijft er steeds meer schade achter. Zink is één van de belangrijkste mineralen om het DNA in een goede conditie te houden.

Zink en koper bij kanker
Door fouten in de DNA-overdracht, bijvoorbeeld door een zinktekort, kan een kankercel ont­staan. Een lage zinkstatus is geassocieerd met een verhoogde kans op prostaat-, eierstok-, long-, borst- en galblaaskanker.

PI3K’s zijn een familie van enzymen (eiwitten), die betrokken zijn bij cellulaire functies, die bescherming geven voor kanker. . Ze reguleren de ook de apoptose: de natuurlijke celdood. Veranderingen in PI3K’s kunnen vervroegde celdood van gezonde cellen opleveren en kankercellen in de hand werken. Koper- en zinkionen spelen een rol in de gezonde, regulerende werking van PI3K’s. In kankercellen wordt vaak een gemuteerde, overexpressie gezien van de PI3K’s.
Ook kunnen koper- en zinkionen bepaalde eiwitten stabiliseren, waardoor ze minder vatbaar worden voor oxidatie. Oxidatie verhoogt de kans op schade en dus veranderingen aan de cel.  Ook is zink essentieel voor de opbouw van eiwitten waaronder belangrijke cytokinen als TNFa, die ziekteverwekkers kunnen afdoden en apoptose (celdood) van zieke cellen kun­nen bewerkstelligen (kankerpreventie).

Zink en koper voor het cholesterol
Dyslipidemie, een verstoring van de bloedvetten waaronder cholesterol en triglyceriden, blijkt vaak zinkgerelateerd te zijn, waarbij zinksuppletie verbetering kan geven. Uitgebreid klinisch onderzoek laat zien dat zink een positieve invloed heeft op de triglyceriden (lipi­den) en de cholesterolwaardes in het bloedplasma. Zinksuppletie verhoogt het gunstige HDL-cholesterol en verlaagt het LDL-cholesterol en de triglyceriden, die in hoge waardes risicofactoren zijn voor hart- en vaatziekten, metaboolsyndroom en diabetes mellitus. Bij een kopertekort kunnen verhoogde cholesterol- en triglyceridengehaltes ontstaan. Uit studies komt naar voren dat een verhoogde koperinname cholesterolwaarden doet dalen.

Zink en koper voor neurotransmitters
Zink speelt een belangrijke rol in de regulatie van neuro- en immunotransmitters, waarmee het een significante rol speelt bij ziekteprocessen, depressie en gedrag(stoornissen). Zink is betrokken bij de signaaloverdracht, de zenuwprikkeloverdracht (in de hersenen), de re­gulatie van dopamine en serotonine en de neuronale plasticiteit: het vermogen van hersen­weefsel om zich te herstellen en te herstructureren. Voor een optimale status van diverse neurotransmitters, zoals GABA, dopamine en norepinefrine, is de juiste balans tussen zink en koper cruciaal.
Uit een dierstudie bleek dat zink beschermt tegen neurotoxiciteit van lood.
Koper is betrokken bij de synthese en het metabolisme van hormonen en neurotransmitters.
Een kopertekort kan leiden tot neuropathie.

Zink en koper bij o.m. autisme en ADHD
Een disbalans tussen zink en koper wordt in verband gebracht met diverse psychische aandoeningen. Kinderen en volwassenen met klachten als autisme, Alzheimer, depressie, ADHD, OCD, PTTS of schizofrenie blijken vaak een te lage zinkwaarde te hebben, meest­al gecombineerd met een, relatief, te hoge koperstatus. Een verstoorde zink/koper-status is gecorreleerd aan de mate van symptomen. Zinksuppletie blijkt symptomen te verminderen en het gebruik van medicatie te kunnen verlagen.
Hoewel zink en koper beiden van belang zijn voor optimale neurologische processen, is bij deze aandoeningen van belang dat in aanvang de zinkstatus wordt verhoogd, alvorens de combinatie van beide producten te gaan gebruiken. Meestal 2 tot 3 maanden.

Zink bij PMS en PCOS
Uit studies blijkt dat vrouwen met PMS of PCOS significant lagere zinkspiegels hebben dan vrouwen zonder deze klachten.
Zinksuppletie met 2 keer de normale dagdosering kan PMS-klachten verlagen en de kwaliteit van leven te verhogen (vergeleken met een placebo). PCOS-gerela­teerde klachten als dyslipidemie (verstoorde bloedvetten) en follikelgroeistoornissen blijken vaak zinkgerelateerd te zijn, waarbij zinksuppletie verbetering kan geven.

Zink en koper bij vertering, leaky gut syndroom en andere darmklachten
Zowel zink als koper helpen bij het verteren en vrijmaken van energie uit vetten, koolhydra­ten en eiwitten. Koper activeert daarbij de natuurlijke energie in het lichaam.
Zink draagt bovendien bij aan een gezond zuur-base-evenwicht, wat de darmflora ten gunste komt.
Zink is belangrijk voor een gezond darmslijmvlies en de zogenaamde “tight junctions”; dit zijn ei­witten die bepalen welke stoffen de darm passeren of niet. Dit is van grote invloed op ons algehele welzijn. Een verstoorde darmbarrièrefunctie pleegt een aanslag op ons immuun­systeem, waardoor de weerstand verzwakt. Giftige stoffen kunnen in de bloedbaan komen die allerlei klachten kunnen veroorzaken als allergieën, reumatische aandoeningen, huid­klachten, hoofdpijn en vermoeidheid.
Zink remt ook direct en indirect ontstekingen van de darm die zich veelvuldig voordoen bij o.m. de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en PDS.

Let op: Zink in tabletvorm komt altijd in de darm, waar het ook de ziekmakende bacteriën en andere pathogenen kan voeden. Nano zink kan vanuit de bloedbaan de darm versterken terwijl je met middelen als nano zilver de ziekmakende bacteriën kunt afdoden.

Het is in zo’n situatie van belang om nano zink lang in de mond te houden alvorens door te slikken, terwijl zilver diréct doorgeslikt moet worden op nuchtere maag om in de darm terecht te komen.

Zink en ogen

Zink bevordert een goede conditie van het oog, helpt (als spray direct) bij droge ogen en gaat maculadegeneratie tegen. Zink draagt bij aan goed zicht doordat het een antioxidant­functie heeft en bijdraagt aan opbouw en noodzakelijke afbraak van cellen. Het is nodig voor een goede werking van DHA, het vetzuur dat o.m. van belang is voor een goede oogfunctie vanuit de hersenen.

Zink bij spieren en botopbouw

Zink is essentieel voor de groei van cellen, weefsels, spieren en botten. Bij intensieve sport­beoefening kan de zinkbehoefte snel oplopen. Zeker mannen die sporten en tevens sek­sueel actief zijn, lopen snel kans op een zin(k)tekort omdat tijdens de zaadlozing veel zink verloren gaat. Zink wordt vooral goed opgenomen in combinatie met eiwitrijke voeding.

Omdat zink nodig is voor de celdeling en overdracht van informatie van het DNA naar alle lichaamscellen, is zink ook betrokken bij de botstofwisseling.

Koper is betrokken bij het vrijmaken van energie, de bloedopbouw en ijzervoorziening, vor­ming van collageen, en groei en ontwikkeling van cellen en weefsels.

Zinkbepaling en risicofactoren voor tekort

De zinkstatus van het lichaam bepalen is niet eenvoudig. De meting van het zinkniveau wordt vaak in het bloedplasma of -serum gedaan. Deze meting is niet altijd representatief voor de cellulaire zinkstatus en spoort op individueel niveau alleen de zwaardere zinkdefici­ënties op. Echter, kleine tekorten kunnen al grote gevolgen hebben voor de gezondheid en komen vrij veel voor.

Een matig zink- (en koper) tekort kan:

• de weerstand verlagen;
• wondheling en (spier)groei vertragen;
• huidklachten geven;
• erectie- en libidoverstoring geven;
• infecties en infectiegevoeligheid verhogen;
• allergieën en kno-klachten verergeren;
• diarree veroorzaken;
• vruchtbaarheid en libido verminderen;
• afwijkingen van nagels, huid, slijmvliezen en skelet opleveren;
• geslachtelijke ontwikkeling en groei beperken;
• nachtblindheid in de hand werken;
• smaakverlies en reukverlies of juist zoute smaak in de mond geven;
• de menstruele cyclus verstoren;
• haaruitval versnellen;
• eetlust verminderen;
• chirurgische ingrepen, operaties;
• infecties;
• griep en verkoudheid;
• intensieve sportbeoefening;
• frequente ejaculatie;
• chronische aandoeningen;
• hoge inname van koper.

Een verhoogde zink- (en koper)behoefte ontstaat o.a. bij:

• langdurige blootstelling aan milieu toxinen;
• frequent consumeren van suiker, alcohol en witmeelproducten;
• traumatische ervaringen;
• groeispurten;
• zwangerschap en lactatie;
• een vegetarisch/veganistisch dieet.

Zink en koper in relatie tot en voeding en dranken

Een relatief kleine hoeveelheid alcohol bevordert reeds de zinkuitscheiding en remt de in­bouw van zink in de lichaamsenzymen. Frequent alcoholgebruik kan daarom al snel een licht zinktekort geven. Onder ouderen komt veel zinkdeficiëntie voor, omdat bij hen zowel de zinkinname als de zinkabsorptie vaak verminderd is.

Een hoge consumptie van gemaksvoedsel en vegetarisme en veganisme werken sneller een zinktekort in de hand. Fosfaten uit frisdranken binden zink en gaan zo de opname tegen. Witmeelproducten, witte rijst en witte tahin of witte amandelpasta bijvoorbeeld, missen de vliesjes (schilletjes) waarin het zink en andere belangrijke mineralen zitten.

Echter, zink uit hele granen (volkorenproducten, muesli), rijst, mais, noten en peulvruchten, wordt minder goed opgenomen door de aanwezigheid van zogenaamde antinutriënten in diezelfde schilletjes. De antinutriënten binden zich aan het zink en verlaten samen het li­chaam via de stoelgang. Ook oxalaten in bepaalde groenten, zoals rabarber, spinazie en bieten, alsook tanninen uit koffie en thee, binden op deze manier zink en andere mineralen. Lijnzaad, chiazaden en pompoenpitten hebben wel hogere gehaltes aan zink, maar daar eet men relatief minder van. Dierlijke producten hebben over het algemeen hogere gehaltes aan zink en het aanwezige zink heeft een hogere biologische beschikbaarheid. Nano zink wordt te allen tijde goed opgenomen.

Tevens is gebleken dat kwikresiduen in ons voedsel het zinkmetabolisme verstoren en de zinkbehoefte vergroten. Kwikresiduen zijn afkomstig van het zoetmiddel HFCS (High Fructose Corn Syrup), dat veel gebruikt wordt in limonade en koek, en van bijvoorbeeld pesticiden op fruit. Vooral de hersenen van kinderen zijn extra gevoelig voor het toxische kwik. Tabak bevat veel cadmium, wat de tegenhanger is van zink, waardoor de zinkvoorraad aangesproken wordt.

Lichte tot matige en soms ook zware zinkdeficiëntie en daarmee geassocieerde aandoeningen komen in de praktijk dan ook vrij vaak voor.

Bronnen van zink

Verreweg de hoogste gehaltes aan zink vindt men in oesters: maar liefst zo’n 84 gram per 100 gram. Rood vlees, krab en kaas zijn daarnaast de rijkste zinkbronnen met zo’n 3 tot 4 gram per 100 gram. Verder zijn zeevoedsel, gevogelte, eieren en zuivel bronnen van zink.

Granen, bonen, noten en zaden bevatten ook zink. Met name lijnzaad, chiazaad en pompoenpitten bevatten relatief veel zink, maar dit is minder goed opneembaar en men eet er vaak minder van.

Bronnen van koper

Zeevoedsel (zoals oesters en garnalen) orgaanvlees, cashewnoten, rauwe boerenkool, se­samzaadjes, avocado’s, appels, zachte kaas en paddenstoelen bevatten veel koper.

Gebruiksadvies:

Innemen vóór de maaltijd. Bij voorkeur 1 minuut in de mond houden alvorens door te slikken. Dit bevordert een directe opname via het slijmvlies. Zet de fles níet aan de mond, maar gebruik het bijgeleverde maatbekertje, een eigen beker of een lepel. Dit mag ook een metalen lepel zijn.

Let bij aanschaf van nano zink en nano zink en koper op:

• Deeltjesgrootte, liefst onder 10nm.
• Sterkte, bij voorkeur rond de 20ppm.
• De verhouding tussen zink en koper moet, net zoals in het lichaam, altijd 10:1 zijn.
• Vraag naar het zetapotentieel, dit zegt iets over de kracht en stabiliteit. Het moet ten minste 40 mv zijn.
• Verpakkingsmateriaal, bij voorkeur donkerviolet glas, dit conserveert het best.
• Het moet vrijwel geur- , kleur- en smaakloos zijn.
• Geproduceerd met zuiver water.
• Vorm van de deeltjes, indien bekend. Bij voorkeur rond/cirkelvormig.

Dosering:

Volwassenen

30ml per dag*. Dit komt overeen met 3 eetlepels. Naar wens ’s ochtends, ’s middags of ’s avonds innemen, vóór de maaltijd.

Nano zink en nano zink en koper kunnen veilig, in relatief hoge doseringen, ingenomen worden: maximaal 90ml per dag.

Onderhoudsdosering

Bij langdurig gebruik (door bv. vegetariërs, intensieve sporters of ouderen) kan een onderhoudsdosering van 10 tot 20ml per dag meestal volstaan.

Baby’s en kinderen

0 tot 2 jaar:        5ml/1 theelepel per dag.

2 tot 6 jaar:        10ml/1 eetlepel tot 20ml/2 eetlepels per dag.

6 tot 12 jaar:      20ml/2 eetlepels tot 30ml/3 eetlepels per dag.

* Bij acute klachten zoals een fysiek of mentaal trauma, zware lichamelijke belasting of infecties mag de dosis tijdelijk verhoogd worden tot 60 of 90ml per dag.

Zwangerschap en borstvoeding

30ml per dag. Bij onzekerheden of gebruik van medicatie: raadpleeg uw gezondheidsadviseur, arts of apotheker.

Voedingsstoffen, medicijnen en genotsmiddelen die de zink- en koperhuishouding beïnvloeden:

Zink

• De anticonceptiepil en diverse andere medicatie kunnen de zinkstatus verlagen. Denk hierbij aan ACE-remmers (captopril, enalapril), corticosteroïden, lisdiuretica, thiazide-diuretica, chloortalidon, deferoxamine, hormoonpreparaten,
• valproïnezuur, cholestyramine, ethambutol, opioïden, protonpompremmers en H2-receptorantagonisten.
• Alcohol, cafeïne en cadmium (uit tabak) verlagen de zinkopname.
• NSAID’s, zoals ibuprofen, naproxen, piroxicam en indometacine, kunnen de zinkstatus verlagen. Ook reguliere antibiotica als cefalexine, penicillamine, quinolonen en tetracyclines, kunnen de zinkopname remmen, evenals anti-hiv medicijnen (ritonavir, atazanavir). Vice versa kan zink ook de opname van deze medicatie verlagen. Neem een zinksupplement daarom minimaal 2 uur voor, of na de medicatie in.
• Eiwitten verhogen de zinkabsorptie.
• Kaliumsparende diuretica kunnen de uitscheiding van zink verlagen. Voorzichtigheid is geboden met zinksuppletie.
• Zink kan de insulinegevoeligheid en insuline-afgifte verhogen en de bloedglucose spiegel verlagen. Mogelijk kan/moet de medicatie van diabetici hier op aangepast worden.
• Zink verhoogt de effectiviteit van reguliere antidepressiva.
• Een zinktekort leidt tot een verminderde absorptie en een verminderd metabolisme van vitamine A, dat van belang is voor een gezonde huid, groei, vernieuwing van cellen en een goede oogfunctie. Zink zorgt ook voor het vervoer van vitamine A uit het bloed naar de huid.
• Wanneer ijzer- , calcium-, magnesium- en zinksupplementen in hoge doseringen ingenomen worden, kunnen ze elkaar beconcurreren in de opname. Ten minste twee uur interval tussen de inname van de verschillende supplementen laten, kan gewenst zijn.
• Zink en DHA hebben een synergetische werking op de neuroprotectieve activiteit.

Koper

• Vitamine C in doseringen vanaf 1500mg per dag remt de opname van koper.
• Allopurinol (tegen jicht en nierstenen) bindt koper en kan bij langdurig gebruik leiden tot een kopertekort.
• Noot: Suppleer geen koper als allopurinol bij een coronaire-bypassoperatie wordt gegeven. Hierbij zorgt koperchelatie vermoedelijk voor bescherming van het hart.
• Langdurig gebruik van anti-epileptica, zoals valproïnezuur, kan leiden tot een kopertekort.
• Zink- en molybdeensuppletie verlagen de koperstatus. Kies bij langer dan 2 maanden suppleren altijd voor een combinatie van zink of molybdeen mét koper.
• Koper kan de werking van NSAID’s versterken en de kans op zweertjes verlagen.
• Hormoonsuppletie bij vrouwen (met name progestagenen), kan de koperstatus verhogen. Wees terughoudend met kopersuppletie.
• Maagzuurremmers en maagzuurbinders (famotidine, H2-antagonisten, antacida) verlagen de koperabsorptie.
• Ethambutol bindt koper en kan leiden tot optische neuropathie door kopertekort.
• Fibraten (cholesterolverlagers) zoals clofibraat kunnen de koperstofwisseling versnellen en de koperstatus verlagen.
• Koper kan de opname en effectiviteit van ciprofloxacine (antibioticum) verlagen.
• Bij koperstapeling, plaques in de hersenen, en beginnende alzheimer geen kopertabletten suppleren.
• Let op met koper bij migraine en lever- en galaandoeningen.
• Voorzichtigheid is geboden met suppletie van koper bij gebruik van het koperspiraaltje.
• Geen koper suppleren bij de ziekte van Wilson (koperstapeling).
• Cimetidine (maagzuurremmer) kan de koperstatus verlagen.

Referenties

1. Zinc lozenges and the common cold: a meta-analysis comparing zinc acetate and zinc gluconate, and the role of zinc dosage. Hemilä H1. JRSM Open. 2017 May 2;8(5):2054270417694291. doi: 10.1177/2054270417694291. eCollection 2017 May.
2. Loss of C1 and C3 epinephrine-synthesizing neurons in the medulla oblongata in Parkin­son’s disease. Gai WP1, Geffen LB, Denoroy L, Blessing WW.
3. A comprehensive review of the role of zinc in normal prostate function and metabolism; and its implications in prostate cancer. Costello LC1, Franklin RB2. Arch Biochem Biophys. 2016 Dec 1;611:100-112. doi: 10.1016/j.abb.2016.04.014. Epub 2016 Apr 27.
4. Yasuda, H., Yoshida, K., Yasuda, Y. & Tsutsui, T. Infantile zinc deficiency: Association with autism spectrum disorders. Scientific Reports, 1;129.
5. Stuckey, R., Walsh, W. & Lambert, B. The Effectiveness of Targeted Nutrient Therapy in Treatment of Mental Illness. A pilot study. ACNEM Journal. Vol. 29 No 3, November 2010.
6. Modulating the immune response by oral zinc supplementation: a single approach for multiple diseases. Archivum Immunologiae et Therapiae Experimentalis, February 2008, Volume 56, Issue 1, pp 15–30.
7. J Interferon Cytokine Res. 2001 Jul;21(7):471-4. Berg K1, Bolt G, Andersen H, Owen TC.
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11506740
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18250973
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3407988/
11. http://www.abcgezondheid.nl/nl/news/zink_herstelt_het_dna/
12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3407988/ zink, cytokines, TNFa
13. https://www.nature.com/articles/srep00129 autisme
14. https://books.google.nl/books?id=xyJEDt9LrGsC&pg=PA385&lpg=PA385&dq=immu­notransmitters&source=bl&ots=g3l58_nwAK&sig=mUum24IpV2QWBI2HLgr0MVbu­MAo&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwivkuaT8tDaAhXPZlAKHaZWBE4Q6AEIOjAC#v=onepa­ge&q=immunotransmitters&f=false (pagina 365 immunotransmitters).
15. https://biologielessen.nl/index.php/dna/706-genexpressie
16. https://www.optimalegezondheid.com/cholesterol/triglyceriden/
17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26244049 (zink en bloedlipiden).
18. http://www.naturafoundation.nl/monografie/Zink_zinkmethionine.html
19. http://www.orthokennis.nl/nutrienten/zink
20. http://www.vib.be/nl/biotech-basics/Pages/celdifferentiatie.aspx
21. http://www.rplab.be/nl/analyse_nutri_all.cfm?device=Zn
22. Publicatie: Fit met voedingssupplementen, Dr. Gert E. Schuitemaker, 2012
23. https://nl.wikipedia.org/wiki/Essenti%C3%ABle_vetzuren
24. https://www.nrc.nl/nieuws/2013/12/13/koper-heeft-een-antibacteriele-wer­king-1323981-a261266
25. https://www.rd.nl/meer-rd/gezondheid/koper-bestrijdt-bacterie-en-virus-in-zieken­huis-1.640150

Missing PDF "https://www.nanomineralen.nl/wp-content/uploads/2019/03/Nano-Mineralen-Zink-flier.pdf".